Badanie płynu mózgowo - rdzeniowego

Płyn mózgowo-rdzeniowy znajduje się w przestrzeniach otaczających mózg i rdzeń kręgowy. Procesy chorobowe będą powodować pojawianie się nieprawidłowości w jego składzie.

Punkcja lędźwiowa


Płyn mózgowo rdzeniowy (PMR) jest pobierany przez nakłucie lędźwiowe. Wykonuje się je w pozycji leżącej na prawym boku z silnie podciągniętymi kończynami dolnymi. Następnie w warunkach całkowicie jałowych lekarz wkłuwa się w przestrzeń między 4 a 5 kręgiem lędźwiowym za pomocą specjalnej igły z mandarynem. Po przebiciu opony twardej wyjmuje się mandaryn i pobiera płyn. Po zabiegu pacjent powinien przynajmniej przez 3 godziny pozostać w pozycji na brzuchu a 24 godziny w pozycji leżącej. Zapobiega to powstaniu bólów głowy z powodu utrzymującego się jeszcze wycieku płynu mózgowo-rdzeniowego przez otwór w oponie twardej.

Wskazania dla punkcji lędźwiowej
* podejrzenie zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
* podejrzenie zapalenia mózgu
* podejrzenie krwotoku podpajęczynówkowego
* stwardnienie rozsiane
* choroba Creutzfeldta-Jakoba

Przeciwwskazania punkcji lędźwiowej
* zakażenie skóry nad kręgosłupem
* wzmożone ciśnienie śródczaszkowe
* guzy dolnego dołu czaszki
* małopłytkowość
* leczenie przeciwkrzepliwe

Powikłania po zabiegu punkcji lędźwiowej
* bóle głowy i nudności (tzw. zespół popunkcyjny)
* szum w uszach
* objawy korzeniowe

W przypadku, gdy ból głowy nie ustępuje mimo leczenia zachowawczego można zastosować tzw. plaster z krwi. Polega to na wstrzyknięciu (nadtwardówkowo), w bliskim sąsiedztwie wcześniejszego nakłucia, krwi pobranej wcześniej od pacjenta. Dzięki temu tworzy się "tampon" z włóknika, który zamyka otwór w oponie twardej.

Podstawowe wartości dla PMR


Prawidłowy płyn mózgowo rdzeniowy jest przejrzysty i wodojasny. Jego ciśnienie waha się od 50 do 200 mm Hg. Liczba krwinek białych (limfocytów i monocytów) nie powinna przekraczać 5 /mm3 a erytrocyty w ogóle nie występować. Zawartość białka powinna mieścić się w granicach 15-45 mg/dl, glukozy 50-80 mg/dl, chlorków 115-130 mg/dl a mleczanów 10-22mg/dl.

Co można dodatkowo oznaczyć w PMR?


W praktyce przeprowadza się jeszcze oznaczenie stężenie immunoglobuliny G (IgG), indeksu IgG i obecności prążków oligoklonalnych w procesie elektroforezy w celu diagnostyki stwardnienia rozsianego.

W zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych istotne jest badanie bakteriologiczne, które polega na badaniu mikroskopowym próbki oraz jej hodowli na specjalnych podłożach. Testy serologiczne umożliwiają stwierdzić obecność antygenów bakterii, grzybów czy też przeciwciał przeciw wirusowych i pasożytniczych.

Natomiast metoda reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR) znacznie poprawiła czułość identyfikacji drobnoustrojów. Stosuje się ją przede wszystkim w diagnostyce zakażeń gruźliczych i wirusowych (wirus opryszczki, cytomegalowirus, HIV).

Dorota Kozera

Literatura:
1) W. Kozubski, P.P. Liberski: "Neurologia".
2) A. Prusiński: "Neurologia praktyczna".
3) L.P. Rowland, red. wyd. pol. H. Kwieciński, A. M. Kamińska: "Neurologia Merritta".
4) B. Pruszyński: "Radiologia".

Ta strona używa plików cookies. więcej informacji.    AKCEPTUJĘ