Neuralgia nerwu trójdzielnego
Neuralgia nerwu trójdzielnego (nerwoból nerwu trójdzielnego) należy do najczęstszych nerwobóli w obrębie twarzy. Są to napady krótkotrwałego bólu ograniczone do miejsca zaopatrywanego przez gałęzie nerwu trójdzielnego (nerwu V) występujące jednostronnie. Nerw trójdzielny unerwia m.in. spojówkę, błonę śluzową nosa, język, skórę twarzy oraz mięśnie żwacze.
Neuralgią n. V dotknięte są najczęściej osoby po 40. rż. Główne przyczyny bólu to: stan zapalny wokół nerwu, uraz, zmiany uciskowe, zaburzenie ukrwienia nerwu trójdzielnego. W niektórych przypadkach przyczyna bólu jest trudna do ustalenia.
Objawy neuralgii nerwu trójdzielnego
Nerwoból nerwu trójdzielnego występuje w postaci gwałtownego napadu kłującego lub piekącego bólu, o krótkim czasie trwania (poniżej 2 min.) i dużym nasileniu. Obszar bólu obejmuje przynajmniej jedną z trzech gałęzi nerwu trójdzielnego. Najczęściej drugą (nerw szczękowy) i trzecią (nerw żuchwowy). W ciągu dnia może wystąpić kilka napadów nerwobólu. Czynnikami wyzwalającymi są: mycie lub dotyk twarzy, golenie, rozmowa, jedzenie, powiew wiatru, zmiana temperatury otoczenia a nawet hałas. Objawy występują w postaci grymasów twarzy (skurcz mięśni twarzy).
Diagnostyka neuralgii nerwu trójdzielnego
Rozpoznanie neuralgii nerwu V polega na występowaniu charakterystycznego bólu, czynników wyzwalających objawy, braku odchyleń w badaniu neurologicznym, za wyjątkiem bolesności w punktach wyjścia gałęzi skórnych nerwu trójdzielnego. Pierwsza gałązka nerwu V (nerw oczny) wychodzi w okolicy łuku brwiowego, druga pod okiem (nerw szczękowy), trzecia na żuchwie (nerw żuchwowy).
Leczenie neuralgii nerwu trójdzielnego
W leczeniu nerwobólu nerwu trójdzielnego zastosowanie znalazła karbamazepina, rzadziej stosowane fenytoina, klonazepam, kwas walproinowy, leki przeciwpadaczkowe (lamotrygina, gabapentyna), baklofen oraz wspomagająco witaminy z grupy B. W przewlekłym bólu zastosowanie znalazły trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne. W przypadku nieskutecznej farmakoterapii należy rozważyć blokadę lub uszkodzenie gałęzi nerwu trójdzielnego, zabieg neurochirurgiczny. Leczenie przyczynowe obejmuje odbarczenie uciśniętego nerwu.
Dorota Kozera
Literatura:
1) A. Szczeklik: "Choroby wewnętrzne", Tom II.
2) W. Kozubski, P.P. Liberski: "Neurologia".