Neurochirurgiczne leczenie choroby Parkinsona
Choroba Parkinsona jest chorobą zwyrodnieniową mózgu, w której dominuje zanik istoty czarnej śródmózgowia, czego skutkiem jest niedobór dopaminy (neuroprzekaźnika). Dodatkowo występują zmiany w jądrach podkorowych, czyli jądrze ogoniastym, skorupie, gałce bladej, jądrze niskowzgórzowym oraz w wzgórzu. Pomiędzy tymi strukturami istnieje szereg połączeń wytworzonych przez komórki nerwowe, a hamowanie aktywności niektórych z nich zostało wykorzystane w neurochirurgii. Obecnie są to zabiegi stereotaktyczne, które opierają się na trójwymiarowym układzie odniesienia.
Zabiegi stereotaktyczne w leczeniu choroby Parkinsona
Do zabiegu stereotaktycznego chory musi najpierw zostać zakwalifikowany. Operacji podlega idiopatyczna postać choroby Parkinsona oporna na leczenie po wykluczeniu innych przyczyn oraz nie stwierdzeniu otępienia i zaburzeń depresyjnych.
W przypadku choroby Parkinsona stosowana jest technika stereotaktyczna uszkadzająca wzgórze (
talamotomia), a dokładniej
jądro brzuszne pośrednie. Metoda ta likwiduje przede wszystkim drżenie. Innym miejscem uszkadzania jest
gałka blada (
palidotomia) likwidująca zaburzenia ruchowe w postaci sztywności i dyskinez. Zaś uszkodzenie
jądra niskowzgórzowego wpływa na drżenie i sztywność oraz spowolnienie ruchowe. Obecnie rzadziej stosowane są techniki uszkadzające powyższe struktury, wszczepienie elektrod jest zabiegiem odwracalnym i metodą częściej stosowaną.
Powikłania pooperacyjne wiążą się z uszkadzaniem tkanek w czasie zabiegu, a przede wszystkim struktur otaczających miejsce docelowe. Struktury mózgu znajdują się w bardzo bliskich odległościach od siebie i nawet kilku milimetrowe przesunięcie elektrody może wywołać powikłania. Mogą one wystąpić w postaci krwawienia śródczaszkowego, niedowładu, zaburzeń połykania i mowy, zaburzania widzenia połowicznego, zaburzenia czucia, splątania, zaburzenia pamięci, funkcji poznawczych, także przemieszczenia elektrody czy stanu zapalnego wynikającego z obecności samej elektrody.
Dorota Kozera
Literatura:
1) M. Harat: "Neurochirurgia czynnościowa".