Stłuczenie mózgu (łac. contusio cerebri) i krwiak śródmózgowy są najczęstszym uszkodzeniem mózgu po ciężkich urazach czaszkowo-mózgowych. Dotyczą wynaczynienia krwi. Stłuczenie mózgu obejmuje jedynie niewielkie i rozsiane w korze mózgowej wynaczynienie krwi, natomiast krwiak śródmózgowy dotyczy większego krwawienia i zlokalizowany jest najczęściej w istocie białej mózgu (najczęściej w płatach skroniowych i czołowych).
Stłuczenie kory mózgowej powstaje zwykle w rezultacie bezpośredniego uderzenia lub pośrednio wskutek odbicia się mózgu o wyniosłości kostne czaszki. Najczęściej narażone są płaty skroniowe i czołowe. Ogniska stłuczenia mogą wystąpić również pod miejscem złamań kości czaszki. Uderzenie w bok czaszki powoduje stłuczenie na przeciwnym biegunie. Obszar stłuczenia zwykle powiększa się w ciągu doby, a czasami nawet kilka dni po urazie.
Krwawienie śródmózgowe powstaje z kolei wskutek rozerwania małych naczyń. Tworzący się w ten sposób krwiak powoduje przemieszczanie tkanki mózgowej.
Objawy stłuczenia mózgu zależą od rodzaju urazu, wielkości i lokalizacji zmian w obrębie mózgu. Należą do nich: utrata przytomności, zaburzenia siły mięśniowej lub czucia, bóle głowy, wymioty, zaburzenia pamięci, zaburzenia widzenia czy mowy oraz drgawki. Małe stłuczenia mogą być bezobjawowe.
Stłuczenie mózgu najczęściej stwierdzane jest w tomografii komputerowej (CT) lub w rezonansie magnetycznym.