Udar niedokrwienny mózgu
Udar niedokrwienny jest najczęstszą przyczyną udarów mózgu. Mogą być to udary o przyczynie zakrzepowo - zatorowej, kardiogennej (np. zawał serca, migotanie przedsionków), wywołane chorobami małych naczyń, krwi i krzepnięcia, zatruciem. Objawy zależeć będą przede wszystkim od lokalizacji ogniska niedokrwiennego w mózgu.
Zamknięcie przedniej tętnicy mózgu powoduje niedowład, zaburzenia czucia po stronie przeciwnej. Wystąpić mogą również nietrzymanie moczu, zaburzenia mowy, zaniedbywanie strony przeciwległej, zaburzenia zachowania, apatia. Zamknięcie tętnicy środkowej mózgu prowadzi do niedowładu, zaburzeń czucia, niedowidzenia po stronie przeciwnej do zamknięcia. Ponadto wystąpić może zaburzenie mowy, jej rozumienia, pisania, czytania, upośledzenie precyzyjnych, celowych ruchów, zaburzenie widzenia przestrzennego, zaniedbywanie przeciwległej strony swojego ciała. Udar w obrębie unaczynienia tętnicy tylnej mózgu doprowadza do zaburzenia widzenia, ślepoty, niezdolności rozumienia pisanych słów, zaburzenia pamięci, zaburzenia czucia, bólu, zaburzenia ruchu gałek ocznych.
Diagnostyka udaru niedokrwiennego
Podstawowymi badaniami diagnozującym są tomografia komputerowa (późne zmiany w mózgu) i rezonans magnetyczny, szczególnie wykonany techniką dyfuzyjną lub perfuzyjną (wczesne zmiany). Wykonywane są również badanie neurologiczne, badania krwi, dna oka i płynu mózgowo-rdzeniowego.
Leczenie udaru niedokrwiennego
Leczenie udaru niedokrwiennego polega na podaniu kwasu acetylosalicylowego, leków trombolitycznych (rozpuszczają skrzepy wewnątrznaczyniowe) np. tkankowego aktywatora plazminogenu (alteplaza) oraz heparyny niefrakcjonowanej, które ze względu na liczne przeciwwskazania nie są stosowane we wszystkich przypadkach a ich podanie choremu musi zostać rozpatrzone indywidualnie.
W leczeniu udaru ogromnie ważna jest rehabilitacja chorego, którą należy rozpocząć jak najwcześniej. Wpływa ona na poprawę sprawności, siły mięśni, poruszania się, funkcjonowania codziennego, zapobiega przykurczom mięśniowym, depresji. Czasami występuje konieczność leczenia antydepresantami np. inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI).
Ryzyko ponownego udaru jest największe zaraz po udarze (pierwsze 30 dni).
Dorota Kozera
Literatura:
1) L.P. Rowland: "Neurologia Merritta", red. H. Kwieciński, A.M. Kamińska.
2) A. Szczeklik: "Choroby wewnętrzne", Tom II.