Wstrząśnienie mózgu
Wstrząśnienie mózgu (łac. commotio cerebri) jest dość częstym skutkiem urazów głowy. Uraz może spowodować utratę przytomności na około jedną godzinę, ale aby mówić o wstrząśnieniu mózgu utrata przytomności nie może przekraczać 6 godzin.
Przyczyną utraty przytomności jest krótkie wyłączenie funkcji tworu siatkowatego wskutek ruchu obrotowego, który działa na górną część pnia mózgu.
Objawami wstrząśnienia mózgu
Objawami wskazującymi na wstrząśnienie mózgu są: niepamięć wsteczna poprzedzająca uraz lub niepamięć następcza, nudności, wymioty, bóle głowy, zaburzenia równowagi, pamięci oraz funkcji poznawczych, nieobecny wyraz twarzy, dezorientacja, niewyraźna i nielogiczna mowa, rozdrażnienie, zaburzenia snu, lęk, nietolerancja jasnego światła i głośnych dźwięków. Dolegliwości ustępują samoistnie i mogą utrzymywać się przez kilka dni. W niektórych przypadkach dochodzić jednak może do tzw. "zespołu drugiego uderzenia", które polega na wystąpieniu przekrwienia mózgu lub utraty regulacji przepływu mózgowego prowadzącego do złośliwego obrzęku mózgu.
Stopnie wstrząśnienia mózgu
Wstrząśnienie mózgu dzieli się na trzy stopnie, w zależności od nasilenia zaburzeń. Wyróżniamy:
Stopień I, w którym dochodzi do przejściowego zaburzenia świadomości, braku utraty przytomności oraz wystąpienia objawów wstrząśnienia mózgu lub utraty przytomności ustępującej po 15min.
Stopień II odnosi się do przejściowego zaburzenia świadomości, braku utraty przytomności, a objawy wstrząśnienia mózgu lub zaburzenia świadomości utrzymują się dłużej niż 15min.
Stopień III obejmuje jakikolwiek epizod utraty przytomności (krótki i długi).
Rozpoznanie wstrząśnienia mózgu ustala się na podstawie objawów, a przede wszystkim utraty przytomności po urazie. U chorego w badaniu neurologicznym, tomografii komputerowej oraz rezonansie magnetycznym nie stwierdza się nieprawidłowości.
Leczenie wstrząśnienia mózgu
Chory pozostaje przez kilka dni na obserwacji w szpitalu. Leczenie wstrząśnienia mózgu jest objawowe i obejmuje również wypoczynek, przebywanie w cichym otoczeniu, nie nadwyrężanie wzroku (zakaz oglądania telewizji, czytania). Jeśli do wstrząśnienia mózgu doszło wskutek urazu sportowego (np. hokej, futbol), powrót do aktywności fizycznej może nastąpić dopiero po 1-2 tygodniach pod warunkiem, że objawy kliniczne ustąpiły.
Dorota Kozera
Literatura:
1) A. Szczeklik: "Choroby wewnętrzne", Tom I.
2) L.P. Rowland: "Neurologia Merritta", red. H. Kwieciński, A.M. Kamińska.
3) Medycyna Praktyczna Pediatria 2000/02: "Przypadkowe urazy głowy u dzieci".